Máy gắp thú và tinh thần kinh doanh ở Đài Loan

Du khách đến Đài Loan có thể thấy sự bùng nổ của hệ thống các cửa hàng máy gắp thú ở khắp mọi nơi từ thành phố đến thôn quê.

Các cửa hàng này đột nhiên xuất hiện trên mọi con phố và mọi ngõ ngách. Khi các máy gắp này lấp đầy mọi không gian có thể sử dụng từ các khu mua sắm xung quanh các trường đại học và chợ đêm đến các khu thương mại cao cấp, những điểm tạm thời nhàn rỗi, bất động sản chưa được sử dụng đã mang tới một số giá trị cho nhà đầu tư trong nền kinh tế tốc độ phát triển đang chậm lại.

Theo số liệu thống kê được thu thập bởi Bộ Kinh tế, từ năm 2014 đến 2018, các máy gắp thú ở Đài Loan đã tăng nhanh chóng từ 347 điểm lên 3.302 điểm. Đến tháng 1 năm 2019 tổng số máy gắp thú đang hoạt động là 8.000 chiếc. Trong vòng bốn năm, số lượng cửa hàng máy gắp thú đã tăng lên tới gần 10 lần. Truyền thông Đài Loan gọi loại hình kinh doanh “chi phí siêu nhỏ, lợi nhuận siêu nhỏ” là mô hình “nền kinh tế cuối cùng”.

Một bản đồ cho thấy tổng số cửa hàng gắp gấu bông ở Đài Loan (Ảnh chụp màn hình từ trang web RiChi Technology )

Các máy gắp thù này được phân bố dày đặc tại các thành phố Tân Bắc, Đài Trung, Đào Viên và Cao Hùng. Cửa hàng có vị trí cao nhất nằm gần Nông trại Thanh Cảnh ở thị trấn Nhân Ái, huyện Nam Đầu, ở độ cao 1.700 – 2.000 mét, báo cáo của RiChi Technology cho biết.

Nhưng theo thống kê tương tự của Bộ Kinh tế, năm 2017 sau sự bùng nổ về số lượng máy gắp thú, sự tăng trưởng về nhu cầu đã chậm lại so với mức tăng trưởng nguồn cung. Mặc dù giá trị chung của thị trường vẫn tạo ra bước đột phá 1,17 tỷ Đài tệ, tăng trưởng 147% so với năm 2016, con số doanh thu trung bình của các cửa hàng đã giảm 20%, chạm mức thấp mới trong những năm gần đây.

“Nền kinh tế cuối cùng” bị chi phối bởi các máy gắp thú thực sự trở thành một hình thức kinh doanh mới có thể khơi dậy những khu vực kinh doanh nhỏ hơn, địa phương hóa hơn? Hoặc có thể là một trào lưu khác của các doanh nghiệp siêu nhỏ, phát triển nóng siêu tốc và là một chuỗi bong bóng ngắn hạn, chẳng hạn như bong bóng bánh trứng Bồ Đào Nha hoặc các khách sạn chỉ phục vụ cho Trung Quốc khách du lịch những năm trước?

Một sự bùng nổ vội vàng


Khi máy gắp thú lần đầu tiên cập bến Đài Loan từ Nhật Bản vào những năm 90, chúng chủ yếu được lắp trong các trung tâm trò chơi video. Vậy tại sao thị trường này lại bùng nổ trong vài năm qua như một mô hình kinh doanh mới. Theo cách truyền thống, các nhà đầu tư của các trung tâm trò chơi điện tử phải chịu rủi ro rất nhiều. Đó là chi phí cho bất động sản, máy móc và tổ chức hoạt động. Nhưng làn sóng cửa hàng máy gắp gần đây bao gồm những người chỉ đầu tư vào không gian lắp đặt (chủ nhà), và những người chỉ sở hữu và vận hành máy móc (người thuê). Nói cách khác, một chủ nhà sẽ thuê mặt bằng và trả tiền cho các tiện ích, và sau đó cho thuê lại cho các nhà khai thác riêng lẻ để đặt máy của họ vào không gian đó. Theo hệ thống này, chủ nhà chỉ chịu trách nhiệm thu tiền thuê và các nhà khai thác chỉ phải đối mặt với rủi ro đã được giảm thiểu.

Một lý do khác mà máy gắp thú có mặt ở khắp mọi nơi là do kết quả của việc điều chỉnh luật pháp. Trước đây, vì không chắc chắn giành được phần thưởng thưởng từ các máy này, chúng từng được coi là giống như máy đánh bạc. Sau năm 2000, Bộ Kinh tế đã thành lập Pháp lệnh quản lý ngành công nghiệp trò chơi điện tử và phân loại lại các máy gắp thú như một trò chơi điện tử, được cho phép nhưng phải được đặt trong một trung tâm trò chơi video được cấp phép và phải tuân theo các quy định.

Tuy nhiên, sau khi các chủ cửa hàng đàm phán với Bộ Kinh tế, mô hình kinh doanh cho máy gắp kiểu mới đã thiết lập một bảo đảm để người chơi khả năng có phần thưởng, giá của sản phẩm được niêm yết công khai. Người chơi được đảm bảo sẽ gắp được thứ gì đó sau khi họ đã chơi với một số tiền và số lần được xác định trước với máy. Nói cách khác, các máy gắp đã thực sự trở thành một máy bán hàng tự động, cho phép chúng thoát khỏi các quy định nói trên.

Tinh thần kinh doanh trở nên tồi tệ


Chính quyền hiện tại nhiệt tình thúc đẩy một loạt các chính sách tập trung vào đổi mới công nghiệp và khởi nghiệp. Chính quyền hy vọng rằng bằng cách tối ưu hóa môi trường đầu tư cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới và khởi nghiệp trong nước sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cấp công nghệ công nghiệp. Để làm điều này, chính quyền đã quyết định số lượng các công ty mới thành lập và số tiền đầu tư vốn là chỉ số hiệu suất chính.

Theo thống kê từ FINDIT của Viện Kinh tế Đài Loan, nơi tổng hợp các kế hoạch của chính phủ, thực thi của địa phương, cạnh tranh trong và ngoài nước, tính đến năm 2017, số lượng các công ty khởi nghiệp của Đài Loan là 3,495. Các công ty này chủ yếu trong lĩnh vực công nghệ thông tin và ứng dụng (698 công ty, 20% của tất cả các công ty); ứng dụng internet (494 công ty, 14%) và các sản phẩm và dịch vụ tiêu dùng trọn đời (387 công ty; 11%). Với sự hỗ trợ của chính phủ, số lượng các công ty khởi nghiệp trong nước gần đây dường như tiếp tục có sự tăng trưởng mạnh mẽ.

Hầu hết các công ty mới khởi nghiệp này đều có rủi ro cao. Không dễ để họ kiếm được lợi nhuận, và rất khó để có được ước tính khách quan về giá trị của công ty. Họ thường cần một thời gian dài để phát triển các sản phẩm của họ và trải qua thử nghiệm trên thị trường. Sau đó, những doanh nghiệp mới này có thể được đánh giá dựa trên giá trị thực tế của chúng đối với nền kinh tế nói chung. Chính sách hiện tại sử dụng các cuộc thi, đơn xin tài trợ hoặc đầu tư giai đoạn đầu từ các quỹ phát triển quốc gia để khởi nghiệp cá nhân, cũng như sửa đổi các luật liên quan như luật doanh nghiệp, luật lao động nước ngoài và luật đổi mới công nghiệp, để khuyến khích khởi nghiệp.

Nhưng nếu trong quá trình thực thi chính sách này, chính quyền tập trung quá mức vào số lượng công ty mới, quy mô đầu tư hoặc số lượng được gọi là công ty Kỳ lân (một công ty đã thành lập được 10 năm, có giá trị ước tính hơn 100 triệu USD) là chỉ số chính, thì có nguy cơ nhấn mạnh số lượng so với chất lượng và làm sai lệch mục đích ban đầu là khuyến khích nâng cấp công nghiệp và tăng trưởng kinh tế.

Đầu tư vào khởi nghiệp và đổi mới thực sự rất quan trọng, nhưng sự tham gia mạnh tay của chính phủ với sự tập trung quá hẹp vào các khía cạnh cụ thể của thị trường có thể dẫn đến việc tạo ra các bong bóng mới, chẳng hạn như các máy gắp thú xuất hiện ở một cửa hàng gần bạn.

Danny Le

nguồn: ketagalanmedia.com; taiwannews.com